วัฒนธรรมองค์กร


วัฒนธรรมองค์กรคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล หมายถึง ลักษณะของความเป็นศิริราช ความยึดถือ ค่านิยมและคุณลักษณะที่ดีต่าง ๆ ของศิริราชที่มีอยู่แล้ว รวมถึงคุณลักษณะที่ช่วยให้ไปถึงวิสัยทัศน์ที่ต้องการ

วัฒนธรรม “SIRIRAJ”
คณะได้มีการดำเนินการคัดเลือกลักษณะที่บอกถึงความเป็นศิริราชสิ่งที่ยึดปฏิบัติอยู่แล้ว และที่เป็นแนวทางเพื่อความเป็นเลิศ เพื่อการเผยแพร่ให้สามารถจำง่ายและเป็นแนวทางการดำเนินงานของคณะฯ คือ

Seniority = กัลยาณมิตร ช่วยเหลือกัน
Integrity = ซื่อสัตย์ ยึดมั่นในคุณธรรม
Responsibility = คิดถึงประโยชน์ขององค์กร รับผิดชอบ
Innovation = มีความคิดสร้างสรรค์ ใฝ่รู้
Respect = เห็นคุณค่าของคนทุกระดับ
Altruism = เห็นประโยชน์ส่วนรวมเป็นที่ตั้ง ไม่เห็นแก่ตัว
Journey to excellence and sustainability = ร่วมมือร่วมใจ สู่ความเป็นเลิศ

ที่มา
เริ่มต้นจากการเสนอคำที่แสดงคุณลักษณะของศิริราช สิ่งที่ชาวศิริราชยึดถือ และคุณลักษณะที่ส่งเสริมคุณภาพของพันธกิจหลักของคณะฯ คือ การเรียนการสอน การบริการ และการวิจัยตลอดจนการบริหาร จากคำทั้งหมด 49 คำ นำมาจัดกลุ่มได้ 17 กลุ่ม เช่น กลุ่มที่เกี่ยวกับความซื่อตรงกลุ่มที่เกี่ยวกับความเสียสละ เป็นต้น แล้วเลือกคำออกมา 7 คำ จาก 7 กลุ่มที่ได้รับเสียงนิยมสูงสุด คำเหล่านี้มีความสมดุลระหว่างลักษณะของบุคคลลักษณะความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนร่วมงาน และลักษณะขององค์การและสามารถจัด ออกมาได้เป็นคำรวมว่า “SIRIRAJ” เพื่อให้สะดวกในการจำ และเป็นขวัญและกำลังใจแก่ผู้ปฏิบัต ิตามวัฒนธรรมนี้

จากกลุ่มทำงานคือรองหัวหน้าภาคและรองคณบดี ( CEO 2) โดยเชิญผู้ทรงคุณวุฒิคือ คุณเกียรติศักดิ์ สำเภาเงินผู้จัดการสำนักงาน
ประจำ สำนักงานการบุคคลกลาง บริษัทปูนซีเมนต์ไทย มาให้ความรู้และร่วมกิจกรรมกลุ่มต่อจากนั้นที่ประชุมกรรมการประจำคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ทำการพิจารณาเพิ่มเติมแก้ไขตลอดจนเพิ่มกาพย์ยานี 11 รวมการแก้ไขทั้งหมด 3 ครั้ง วัฒนธรรมศิริราชเป็นของใคร จะเห็นได้ว่า วัฒนธรรม 7 คำนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่เป็นสิ่งที่ชาวศิริราชยกย่องยึดถืออยู่แล้วและไม่ใช่สำหรับบุคลากรกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง แต่เป็นของบุคลากรทุกระดับ เช่น ความเป็นพี่น้อง(ที่ใช้อยู่ในคำว่า seniority) หมายถึงความเป็นกัลยาณมิตร ความเป็นพี่น้องความหวังดีและการช่วยเหลือกัน ไม่ใช่เน้นเฉพาะความอาวุโส บุคลากรรุ่นพี่ทุกสายงานให้ความช่วยเหลือและสอนงานรุ่นน้องในเวลาเดียวกันรุ่นน้องก็มีความนับถือรุ่นพี่ ทั้งสองฝ่ายต่างมีมารยาทที่งดงามแบบไทย แต่มิใช่ว่าจะอาศัยความอาวุโสกว่าออกคำสั่งที่ผิดๆได้ นอกจากนี้ มิใช่หมายความว่าถ้าไม่อยู่ใน 7คำนี้แล้วจะไม่ใช่วัฒนธรรมของศิริราช เพราะคำที่ตรงใจท่านอาจอยู่ในกลุ่มคำที่คล้ายคลึงเกี่ยวข้องกัน แต่ไม่สามารถจัดเป็นคำว่า SIRIRAJ เพื่อให้จำง่าย

ศิริราชคือพี่น้อง ความถูกต้องเรายึดมั่น
รับผิดชอบรวมกัน ร่วมสร้างสรรค์ร่วมพัฒนา
ไว้ใจให้เกียรติกัน ประโยชน์มั่นเพื่อประชา
มุ่งมั่นสู่มรรคา เลิศคุณค่าและยั่งยืน

ประโยชน์ของวัฒนธรรมองค์กร
วัฒนธรรมองค์กรมีความเกี่ยวข้องกับความเป็นผู้นำและการบริหารเป็นอย่างมากผู้นำและผู้บริหารจะพิจารณาว่าคุณลักษณะที่ดีขององค์กรคืออะไร คุณลักษณะที่องค์กรควรส่งเสริมเพื่อให้องค์กรมีความเข้มแข็ง ยืดหยุ่น มีประสิทธิภาพ มีอะไร แล้วมีการประชาสัมพันธ์ ย้ำเตือนให้บุคลากรทุกระดับทราบและเข้าใจ มีการวางแผนการปฏิบัติงานที่จะสนับสนุนให้บุคลากรยึดถือและปฏิบัติตัวตามแนวทางของวัฒนธรรม SIRIRAJ นี้ เช่น อาจนำมาร่วมใช้ในการคัดเลือกบุคลากรนำมาใช้ร่วมในการให้รางวัลหรือยกย่องบุคลากร ใช้ในการตัดสินใจทางเลือกต่างๆ ทั้งนี้จุดประสงค์ที่แท้จริง คือ ต้องการให้เป็นองค์กรที่เป็นเลิศ สามารถอยู่ได้ยั่งยืนรับการเปลี่ยนแปลงจากภายนอกได้ และเป็นโรงเรียนแพทย์ที่นำการเปลี่ยนแปลงที่เหมาะสมแก่ประเทศไทยและภูมิภาค ในทางทฤษฎียังมีข้อถกเถียงกันอยู่ว่าในเมื่อเป็นวัฒนธรรมแล้วก็ไม่น่าจะเปลี่ยนแปลงได้ แต่แท้ที่จริงแล้วในการพัฒนาองค์กรต้องไม่ใช่การปรับปรุงเพียงผิวเผินแต่ต้องพัฒนาตัวตนที่แท้จริงคือพัฒนาวัฒนธรรมด้วยเมื่อสถานการณ์ภายนอกเปลี่ยนแปลงไปอาจมีการเสริมเพิ่มหรือปรับเปลี่ยนเพื่อผลักดันให้บุคลากรทุกคนเข้าใจและยึดถือ มีผลการดำเนินการที่ดี และองค์กรสามารถก้าวไปในทิศทางที่ไปสู่ความ

วัฒนธรรมต่างจากปรัชญาอย่างไร
ปรัชญาขององค์กรอยู่ในระดับสูงกว่าวัฒนธรรมในขณะที่วัฒนธรรมขององค์กรเปรียบเสมือนบุคลิกภาพของบุคคล เช่น วัฒนธรรม
dedication หมายถึงความมุ่งมั่น อุทิศตนในการทำงานเพื่อองค์กร ตัวอย่างเช่นเจ้าหน้าที่ขององค์กรที่มีวัฒนธรรมมุ่งมั่นในการทำงานจะนึกถึงประโยชน์ของหน่วยงานอยู่เป็นนิจ รับโทรศัพท์มือถือเสมอเมื่อหน่วยงานเรียก อยู่ทำงานเกินเวลาโดยไม่บ่น เป็นต้น ( เช่นเดียวกับแพทย์ซึ่งหอผู้ป่วยสามารถตามได้ตลอดเวลา) บางครั้งการยกตัวอย่างวัฒนธรรม ” กางเกงยีนส์ ” จะช่วยให้เข้าใจง่ายคำนี้หมายถึงหน่วยงานมีบุคลากรวัยหนุ่มสาวที่ไม่ยึดถือธรรมเนียมในการแต่งกาย การใช้ถ้อยคำหรือการรายงานไม่เป็นทางการมาก แต่จะเน้นผลงานเป็นสำคัญ ส่วนวัฒนธรรม “ เสื้อนอก ” หมายถึง องค์กรที่ต้องแต่งกายตามระเบียบ การพูดจามีแนวทางที่ชัดเจนและสุภาพ มีการรายงาน ตามลำดับชั้น เป็นต้น ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่าวัฒนธรรมใดจะดีเลวกว่ากัน ต้องแล้วแต่ความเหมาะสมต่อพันธกิจขององค์กรและความคาดหวังของลูกค้า เช่น วัฒนธรรมกางเกงยีนส์อาจเหมาะสมกับพนักงานออกแบบ computer program ส่วนวัฒนธรรมเสื้อนอกเหมาะสมกับพนักงานธนาคารที่ต้องการความน่าเชื่อถือ เป็นต้น แต่ไม่ว่าองค์กร 2 องค์กรจะมีวัฒนธรรมต่างกันแบบใดก็ตาม อาจมีปรัชญาเหมือนกันก็ได้ เช่น ปรัชญาในการทำงานเพื่อส่วนรวม เพื่อสังคม ปรัชญาในการถือความยุติธรรมเป็นสำคัญปรัชญาในด้านการศึกษา เป็นต้น
ปรัชญาของคณะแพทยศาสตร์ศิริราชที่ได้มีการประกาศไว้แล้ว คือ True success is not in the learning, but in its plication
to the benefit of mankind ซึ่งเป็นตามพระอนุศาส์นของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร์ อุดลยเดชวิกรมพระบรมราชชนก ที่ว่าความสำเร็จใช่อยู่ที่การเรียนรู้เท่านั้น หากแต่เป็นการนำไปใช้ให้เป็นประโยชน์แก่เพื่อนมนุษย์ นอกจากนี้อาจกล่าวได้ว่าชาวศิริราชยังมีปรัชญาตามคำขวัญของมหาวิทยาลัยมหิดล คือ อตฺตานํ อุปมํ กเร และตามพระอนุศาส์นของสมเด็จพระบรมราชชนกอีกตอนหนึ่งที่ว่า ขอให้ถือแก่ประโยชน์ส่วนตนเป็นที่สอง ประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์เป็นกิจที่หนึ่ง ลาภ ทรัพย์ และเกียรติยศ จะตกแก่ท่านเอง ถ้าท่านทรงธรรมะแห่งอาชีพย์ ไว้ให้บริสุทธิ์


Black Ribbon